انواع دیوارچینی ساختمان
ساختمان از دیوارهایی از جنس آجر و یا عناصر سنگی که معمولاً با ملات به هم متصل میشوند تشکیلشده است. در ساخت سازهها، سیستم باربر سازه، برای مثال دیوارهای باربر از قرارگیری واحدهای کوچکتر همانند آجرها و یا قطعات سنگی بر روی یکدیگر تشکیل میشوند.
انواع دیوارهای مورداستفاده در ساخت ساختمانها
۱. دیوارهای بنایی باربر
۲. دیوارهای تقویتشده
۳. دیوارهای توخالی
۴. دیوارهای کامپوزیت
۵. دیوارهای پیشتنیده
مزایای ساختوساز بنایی
محدودیتهای ساختوساز بنایی
رایجترین مصالح در دیوارچینی
آجر بنایی
دیوارچینی با سنگ
دیوارچینی با بلوک بتن
دیوارها از طریق اعضای افقی مانند تیرها به یکدیگر متصل شده و بهصورت دیافراگم عمل میکنند و انواع مختلف بارهای وارده به سازه را منتقل میکنند. انواع مختلفی از دیوارها وجود دارند که در ساختمانها مورداستفاده قرار میگیرد. دیوارهای بنایی ماندگارترین قسمت هر ساختمان یا سازه است.
این دیوارها مقاومت و دوام سازه را فراهم میکنند و همچنین به کنترل دمای داخل خانه نیز کمک میکنند و ساختمان را از فضای خارجی جدا میکند.
بنایی کلمهای است که برای ساختوساز با استفاده از ملات بهعنوان ماده اتصالدهنده مصالح گوناگون از قبیل آجر، سنگ، مرمر، گرانیت، بلوک بتنی، کاشی و غیره استفاده میشود. ملات ترکیبی از مواد اتصالدهنده با ماسه است.
مواد اتصالدهنده در این ترکیب میتواند سیمان، آهک، خاک یا هر نوع چیز دیگر باشد. دوام و مقاومت دیوارههای بنایی به نوع و کیفیت مواد مورداستفاده و نحوه کارکرد آن بستگی دارد.
انواع دیوارهای مورداستفاده در ساخت ساختمانها
بر اساس نوع واحدهای جداگانه مورداستفاده برای دیوارهای بنایی و کارکردهای آنها، این دیوارها به انواع مختلفی تقسیم میشوند:
۱. دیوارهای بنایی باربر
دیوارهای بنایی باربر با استفاده از آجر، سنگ یا بلوک بتنی ساخته میشوند. این دیوارها بهطور مستقیم بارها را از سقف به فونداسیون منتقل میکنند. این دیوارها میتوانند هم بهعنوان دیوار خارجی و هم دیوارهای داخلی باشند. سیستم سازهای با دیوارهای باربر نسبت به سیستم قاب سازهای مقرونبهصرفه است.
ضخامت دیوارهای باربر به مقدار بار وارده از سقف بستگی دارد. بهعنوانمثال ضخامت یک دیوار باربر خارجی با یک کف (سازه ۱ طبقه) میتواند ۲۳۰ میلیمتر باشد، درحالیکه در صورت وجود یک یا چندطبقه بالاتر از آن، بر اساس نوع اشغال و کاربری طبقات، ضخامت این دیوار ممکن است افزایش یابد. دیوارهای باربر میتوانند تقویتشده و یا تقویت نشده باشند.
۲. دیوارهای تقویتشده
دیوارهای بنایی تقویتشده میتوانند هم بهعنوان دیوارهای باربر و هم دیوارهای غیر باربر عمل کنند. استفاده از آرماتور در دیوارها کمک میکند تا دیوار در برابر نیروهای کششی و بارهای سنگین فشاری مقاومت کنند.
دیوارههای بنایی تقویت نشده، در زیر بارهای فشاری سنگین و در هنگام زمینلرزه در معرض ترک و خرابی قرار دارند. این دیوارها توانایی تحمل نیروهای جانبی در هنگام بارندگیهای شدید و باد را ندارند. همچنین در دیوارههای بنایی تقویت نشده، به دلیل فشار زمین یا نشست زمین امکان ایجاد ترک وجود دارد.
بهمنظور غلبه بر چنین مشکلاتی، از دیوارهای بنایی تقویتشده استفاده میشود. آرماتور در دیوارها در فواصل موردنیاز هم ازنظر افقی و هم بهصورت عمودی قرار دادهشده و استفاده میشوند. اندازه آرماتور، کیفیت و فاصله آنها بر اساس بارهای روی دیوارها و شرایط سازه تعیین میشود.
۳. دیوارهای توخالی
با استفاده از دیوارهای بنایی توخالی یا از رسیدن رطوبت به فضای داخلی ساختمان، با استفاده از ایجاد فضای توخالی بین قسمت بیرونی و قسمت داخلی دیواره، جلوگیری میشود. این دیوارها همچنین در کنترل دمای ساختمان نیز کمک میکنند زیرا فضای توخالی موجود در دیوار عبور حرارت از دیوار را محدود میکند.
هنگامیکه دیوار برای مدتی بهطور مستمر در معرض رطوبت باشد و این رطوبت از طریق قسمت بیرونی به آن نفوذ کند، آب به حفره یا فضای توخالی واقع در دیوار رسیده و به قسمتهای پایینتر نفوذ میکند. سپس این رطوبت از طریق حفرههای توخالی واقع در میانه دیوار به قسمت بیرونی ساختمان زهکشی میشود.
این فضاهای توخالی ممکن است با مادهی ضد آب پوشانده شوند تا باعث کاهش بیشتر رطوبت گردد.
۴. دیوارهای کامپوزیت
این دیوارها با استفاده از دو یا چند نوع مصالح مانند سنگ یا آجر و آجر توخالی ساخته میشوند. این نوع از دیوارهای بنایی برای ظاهر بهتر و یا برای صرفه اقتصادی بیشتر ساخته میشوند.
در دیوارهای بنایی کامپوزیت دوجداره از مصالح بنایی به یکدیگر وصل میشوند؛ که یکی از این جدارهها میتواند آجر یا سنگ بنایی بوده و جداره دیگر میتواند از آجر توخالی ساخته شود.
این جداره یک بخش عمودی پیوسته و ضخیم از مصالح بنایی موردنظر است. این جدارهها یا با اتصالات افقی یا با استفاده از پیوندهای فلزی به هم وصل میشوند.
۵. دیوارهای پیشتنیده
دیوارهای بنایی پیشتنیده برای مقاومت در برابر نیروهایی که ممکن است باعث ایجاد کشش در دیوارها مانند نیروهای زلزله یا نیروهای باد شود، ساختهشده است.
ساخت این دیوارها از سطح فونداسیون آغازشده و میلههای پیش تنیدگی در فونداسیون مهار میشوند. این میلهها بهطور عمودی بین جدارهها یا در هسته دیوارهای بنایی بتنی اجرا میشوند.
پس از اتمام ساخت و عملآوری دیوار بنایی، این میلهها کشیده شده و در قسمت فولادی در بالای دیوار مهار میشوند.
مزایای ساختوساز بنایی
مزایای کلی انواع مصالح دیوارچینی (آجر، سنگ یا بلوک بتنی) عبارتاند از:
مصالح بنایی غیرقابلاحتراق هستند، بنابراین باعث حفاظت بهتر از ساختمان و ساکنان آن در برابر آتش میشود. شومینهها به همین دلیل معمولاً از مصالح بنایی ساخته میشوند.
مصالح بنایی مقاومت بالایی را در برابر پوسیدگی، آفات، آبوهوا و بلایای طبیعی مانند توفانها و گردبادها دارند.
سازههای بنایی بسته به متریال مورداستفاده و تخصص کارگران، ظاهری جذاب و زیبایی را از به نمایش میگذارند.
سازههای بنایی بادوام و مقاوم هستند و توانایی تحمل مقدار زیادی از بارهای فشاری را دارند.
ساختمانهای بنایی جرم حرارتی ساختمان را افزایش میدهد.
ساختمانهای بنایی طول عمر بیشتری نسبت به ساختمانهای دیگر دارند.